|
 قطعنامه لویه جرگه مشورتی صلح |
جمهور رییس نینگ، مصلحتی لویه جرگه ییغینیدهقیلگن صحبتی نینگ تولیق متنی
|
|
پایانِ جرگه‌ی مشورتی صلح و چند یابش از من جرگه‌ی بزرگ مشورتی صلح، چنان‌که گمان می‌رفت، با نشر پیام نهایی، کار خویش را امروز به پایان رساند، پرداختن به کامیابی و ناکامی این جرگه اما، مشغله‌ای است که تحریم‌کننده‌گان این همایش و هواداران صلح پاکستانی با طالبان به حلاجی آن سرگرم خواهند شد. آنچه جرگه برهنه‌تر ساخت، بلوغ سیاسی، ریزبینی، کیاست و اراده‌ی وطن‌داران ما بود که از حنجره و دماغ ۳۲۰۰ نماینده‌ی لایه‌های گونه‌گون جامعه‌ی افغانی به سودِ هستارِ زادگاه ما نمایش یافت. جرگه در آوند پیچیده‌گی فراخوان و برپایی خویش، بر تابوی ...ادامه.... |
|
01-05-2019 آصف بره کی قشر سیاسی در حال تحول افغانستان لویه جرگه مشورتی سه روزه ی افغانستان که همین اکنون وارد سومین روز برگزاری خود شده است، به هدف بحث روی چه گونه گی گفتگوهای صلح با مخالفان مسلح (طالبان) فرا خوانده شده است. این جرگه صرف نظر از این که از سوی چه کسانی تحریم شده و صرف نظر از این که رسانه های ملی و بین المللی آن را چه گونه ارزیابی می کنند، از دید تاریخی و اجتماعی درتاریخ نزدیک به ۴۰ سال اخیر بحران خونین افغانستان یک رویداد بی مثال سیاسی و اجتماعی است. یکی از بزرگترین جهات مهم و با اهمیت این جرگه در آن است، که برای نخستین بار در ترکیب اشتراک کننده های خود برخلاف جرگه های...ادامه.... |
|
15.05.2019 دستگیر روشنیالی د افغانستان د روانی مرحلی په هکله څو ټکی افغانستان د یوه سخت، پيچیلی او نا معلوم لیږد ”گذار” په مرحله کي دی او يا په يوه تړلي دايره کي د ړنګونکي او وژونکي تکرارونه مرحله. همدا اوس اوس له جګړي سولی ته لیږد څومره سخت او څومره پيچيلی دی. د افغانستان په شان په يوه ټولنه کي د لېږد “ گذار” حالت ډېر ستونزمن حالت دي او دا د حيرانتيا خبره نه دی چي د ليږد په دي ډول حالت کي نه يوازي رهبران ناکام او قرباني کيږي، نه يوازي حکومتونو او دولتونه لويږي او ماتيږي، بلکی په خپله د ملک د ويشلو او لويدلو امکان هم وي. د لیږد مرحله هم د ټولنيزو بندونو او پیوندونو د شلیدلو او هم د نويو ټولنيز بندونو او پیوندونو د...بشپړ متن... |
|
07-04-2019 نباید اجازه داد تا نقش و جایگاه زنان + |
|
02-04-2019 سخن روز
میگویند طالبان حاضر نیستند با حکومت
مذاکره کنند پس باید چنین و چنان شود...
میگویند امریکا چنین میخواهد و باید
چنین و چنان شود...
و زیر شعار پایان جنگ و تأمین صلح
میگویند و میگویند
... از کسانی که زیر نام سیاستمدار، تحلیلگر و مبصر و مفسر سخن میگویند و از رسانه هایی که شیپورتبلیغ این گپ ها و روایت ها اند، باید پرسید...ادامه... |
|
28.03.2019 سخن روز |
|
07.03.2019
|
|
07.03.2019 ف. هیرمند چند نکتهٔ‌مهم به ارتباط دستاورد های زنان و حفاظت از این دستاوردها |
|
07.03.2019 میر عبدالواحد سادات اهدا به زنان افغانستان |
|
24.02.2019
پرتو نادری |
|
07.02.2019 حمید عبیدی چند نکته مهم در مورد نشست ماسکو شیر محمد عباس ستانکزی رییس هیات طالبان در همایش ماسکو روشن ساخت که طالبان قانون اساسی و نظام و دولت برخاسته از آن را قبول ندارند. این موضع طالبان تنها ناشی از آن نیست که گویا آنان جنگ خود را مشروع میدانند و مذاکرهٔ شان با حکومت به معنای اعتراف به مشروعیت حکومت و پذیرش عدم مشروعیت جنگ شان علیه حکومت تلقی خواهد شد. جهت مهمتر مسأله این است که طالبان تعدیل قانون اساسی و تغیر نظام سیاسی از طریق این تعدیل را نمیپذیرند؛ زیرا میدانند که از این طریق به اهداف شان دست نخواهند یافت. طالبان در تلاش اند تا شرایطی ایجاد شود که قانون اساسی منسوخ و مشروعیت ملی و بین المللی نظام از میان برود. طالبان تصور میکنند که اگر به این هدف خود برسند، در این صورت میتوانند قانون اساسی و نظام مورد نظر خود را تحمیل کنند- نظام تحت رهبری طالبان و قانون اساسیی که تهی از ارزش ها و موازین شناخته شدهٔ حقوق بشر و دیموکراسی و متضمن احیا و تداوم حاکمیت آنان باشد. تجربهٔ گذشته نشان داده است که این حاکمیت چه گونه خواهد بود. این که طالبان قانون اساسی را تحمیلی و غیر اسلامی میخوانند، حرف تبلیغاتی...ادامه... |
|
غرزی لایق |
|
03.02.2019 حمید عبیدی بازی سیاه روسیه از طریق سواری بر «رو سیه هان« و واکنشی که ما میتوانیم و باید نشان بدهیم
اگر در کابل همسان نشست ماسکو، نشستی با اشتراک نماینده گان یک گروه شورشی مسلح فعال در فدراسیون روسیه برگزار شود، آن گاه واکنش کرملین چه گونه خواهد بود؟!... خوب، این روشن است که افغانستان قدرت جهانی و حتا منطقه یی نمیباشد و قادر به معامله بالمثل نیست. روسیه هم در وضعیت افغانستان قرار ندارد. این تنها به خاطر آن گفته شد تا روشن گردد که رابطه میان زور و اصول و موازین شناخته شدهٔ‌بین المللی از نظر قدرت های بزرگ و آن هم اعضای دایمی شورای امنیت سازمان ملل متحد...ادامه... |
|
21.01.2019 حمید عبیدی |
|
09.01.2019 بحث گردان: سهیلا حسرت نظیمی همسخنان : حمید عبیدی ،غرزی لایق و گلزار کاوش
|
|
03.01.2019 دستگیر روشنیالی |
|
حمید عبیدی 27.12.2018 |
|
22.12.2018 |
|
21.12.2018 آیا طالبان به گفت‌وگوی صلح لبیک میگویند؟
|
 نسبت وفات جمیل احمد نظامیبه اطلاع رسانیده میشود |
01.02.2019 پرتو نادری محمد یوسف کهزاد، نقاش، شاعر، داستان نویس، هنرمند تیاتر و بنیاد گذار نگارستان غلام محمد میمنه‌گی به روز پنج شنبه یازدهم دلو۱۳۹۷ خورشدی برابر با ۱۳ جنوری ۲۰۱۹ میلادی در ایالات متحده امریکا به عمر هشتاد و هفت ساله‌گی چشم از جهان پوشید. زنده‌یاد یوسف کهزاد شخصیت چندین بعدی فرهنگی داشت و اما از میان آن همه هنرهایی که داشت بیشتر در هنر نقاشی پر آوازه بود. از او همیشه به حیث یکی از چهره‌های پیش‌گام در هنر نقاشی نوین افغانستان یاد شده است. او به سال...ادامه... |
|
26.01.2019 |
|
26.01.2019 |
|
23.01.2019 کی برنده خواهد بود: رییس جمهور غنی و یا مخالفانش؟...
از میان ۱۸ نامزد انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۹ ، بیشتر شان کسانی اند که اصلاً چانس واقعی برای برد را ندارند. نامزدانی که چانس دریافت آرای بلند را دارند کمتر از انگشتان یک دست اند. مخالفان عمدهٔ رییس جمهور غنی نتوانستند با هم یک تیم واحد بسازند. جمعیت اسلامی ، اینبار به روشنی به جمعیت پراکنده مبدل شده و رهبران سرشناس آن در چند تیم در رویارویی آشکارا با هم قرار گرفته اند. یک بخش از رهبری جمعیت به دور آقای اتمر حلقه بسته- همان هایی که بر آقای اتمر اتهامات بسیار سنگین وارد میکردند. دستهٔ دیگری از رهبران جمعیت به ریاست آقای صلاح الدین ربانی، از آقای عبدالله عبدالله اعلام پشتبانی کرده اند. و اما، آقای عبدالله عبدالله در طول مدت ایفای وظیفه به حیث رییس اجراییه مصدر هیچ کار و ابتکاری مهمی نه شده است که بتواند برایش رأی آور باشد. از این منظر حامی وی آقای صلاح الدین ربانی نیز وضعیت بهتر از خود آقای عبدالله ندارد. یک بخش آرای هواداران پایدار جمعیت ممکن است نصیب آقای احمد ولی مسعود شود- آن هم تنها به خاطر داشتن نام خانواده گی مسعود. و اما، به دشواری میتوان تصور کرد که آقای احمد ولی مسعود، با اتکا بر این یگانه «سرمایه» که چند نامزد دیگر نیز خود را در آن از نظر سیاسی شریک میدانند، بتواند روی پیروزی حساب نماید. جنجالی ترین و جالب ترین نامزد در این میان...ادامه...
|
|
22.01.2019
|
|
21.01.2019 حمید عبیدی بر طبق خبر طلوع نیوز، نهاد امریکایی «رند» در بررسی تازه‌اش در بارۀ پیامد کاهش احتمالی نیروهای امریکایی از افغانستان پرداخته است: «بربنیاد این بررسی، با بیرون شدن نیروهای امریکایی از افغانستان، این کشور بار دیگر گواه جنگ داخلی و افزایش مهاجرت‌ها خواهد شد. در این بررسی آمده است که این احتمال نیز وجود دارد که در صورت نبود نیروهای امریکایی، افغانستان بار دیگر به مرکز گروه‌های تندرو به شمول القاعده و داعش مبدل شود و امنیت ایالات متحده امریکا را تهدید کند.» و اما، در واقع طرح «رند» برای «توافقنامهٔ‌احتمالی صلح » و میکانیزم دستیابی به آن که فشرده اش را همین تلویزیون طلوع چندی پیش منتشر ساخت، نیز به چیز بهتر از آن چه که «رند» در بررسی تازه اش در مورد هوشدار داده نخواهد انجامید. به همین جهت نخست به صورت بسیار فشرده به ارزیابی این نسخهٔ «رند» خواهم پرداخت و سپس خطوط اصلی یک طرح افغانی را ارایه خواهم کرد. نسخهٔ «رند» ( نسخهٔ «رند» : «توافقنامهٔ‌احتمالی صلح » و میکانیزم دستیابی به آن) در واقع یک گستاخی اهانت آمیز در برابر افغانستان و مردم افغانستان است؛ زیرا ...ادامه...
|
|
14.01.2019 ف. هیرمند
فحش، لعن،توهین و هتک حرمت از چند وقتی و یا شاید از چند سالی به این طرف الفاظ اهانت آمیز یعنی "دشنام"، "فحش"، "هتک حرمت" و "لعن" و... در میان ما افغان ها به طور چشمگیری افزایش یافته و مورد استفاده قرار میگیرد. این مقاله تلاش می نماید تا "دشنام" را تا حدی معرفی کند، و نیز علت شیوع و تسری آن در میان ما افغان ها را به توضیح بگیرد. قبل از پرداختن به سایر ابعاد "دشنام"...ادامه...
|
|
09.01.2019
- چه ناگزيری یی باعث میشود تا جنگ با طالبان کنار زده شود و راه آشتی پیش گرفته شود؟ ممکن‌ها و ناممکن‌ها در این باب چیست؟ - اگر طرح‌های آغازین دولت و طالبان را کالبد شگافی کنیم، شدنی‌ها و ناشدنی‌ها کدام اند؟ - عامل جهانی و نیت همسایه‌گان در پیوند با گفت‌وگو‌های صلح چیست؟ - نقش پاکستان در پروسه‌ی صلح با طالبان، چه‌گونه ارزیابی شده می‌تواند؟ - وضعیت کنونی چه مسایل و وظایفی را در برابر ما افغان ها قرار داده است؟ بحث گردان: سهیلا حسرت نظیمی همسخنان : حمید عبیدی ،غرزی لایق و گلزار کاوش سهیلا حسرت نظیمی : چه ناگزيری یی باعث میشود تا جنگ با طالبان کنار زده شود و راه آشتی پیش گرفته شود؟ ممکن‌ها و ناممکن‌ها در این باب چیست؟...ادامه...
|
|
03.01.2019 پوهنیار بشیر مومن نفرت (Hate crimes ) عبارت است از احساسات و هیجاناتی است که همه ما تا حدود آن را تجربه نموده ایم. زمانی که انسان در مقابله با چیزی یا مکان یا شخصی دچار احساس ناخوش میشود و این احساس موجب دوری او از آن موقعیت میشود، به آن نفرت گویند. این حس لعنتی از ماقبل تاریخ همواره با بشر بوده است، ازینرو یک امر کاملا طبیعی میباشد. پس اگر طبیعی‌بودن حس نفرت و انزجار را قبول داریم باید بپذیریم که این حس بیهوده در وجود ما نیست و داری وظایفی است ، به طور مثال تنفر از جنایت، تنفر از تجاوز جنسی و امثالهم ، یعنی چنین تنفر انسان بودن ما را تایید میکند واین یک تنفر مثبت است ؛ زیرا که این حس، حسی فطری است و زمانی به کار ما می‌آید که باید منبعی را که منزجر‌کننده است و باعث انزجار ما میشود، طرد کنیم. در چنین مواقعی بیشتر افراد به جای این که این حس ناخوشایند را از خود دور کنند، می‌کوشند تا آن فرد، شیء یا شرایط آزاردهنده را از خود دور کنند. به همین علت است که ما نمی‌توانیم هیجانات خویش را به دو گروه خوب و بد تقسیم کنیم و مثلا بگوییم خشم، عصبانیت و ترس جزو هیجانات بد است و خوشحالی، سرمستی و شادی جزو هیجانات خوب. اگر به موضوع نفرت نیز از این زاویه نگاه کنیم حتما بیشتر و بهتر برای ما قابل پذیرش است. مساله دیگر که گاه مترادف با تنفر قرار دارد، خشم است . از نظر بسیاری از جامعه شناسان، خشم یکی از ...ادامه... |
|
22.12.2018 اشتباهات و خطاهای گذشته نباید تکرار شوند
قدرت های بزرگ و به خصوص امریکا و روسیه از آن چه که در نتیجهٔ رقابت ها و رویارویی های آنان در دوران جنگ سرد بر افغانستان تحمیل شد و نیز از خطاهایی که در آغاز دههٔ نود در افغانستان مرتکب شدند، باید درس بگیرند و بار دیگر مرتکب خطا نشوند. در آن زمان اگر امریکا خردورزانه و دورنگرانه عمل میکرد و اگر روسیه تحت فشار حالت اضطراری داخلی شتاب زده و کوتاه اندیشانه عمل نمیکرد و مصالحهٔ‌ملی در افغانستان تحقق مییافت، افغانستان دچار فاجعه های بعدی نمیگردید و به «منبع خطر تروریزم و افراطگرایی» نیز مبدل نمی شد و ... ادامه... |
|
03.01.2019 دستگیر روشنیالی مصالحه ګدایی نه دی، د ګدایی پايله هم ګدایی ده. ممکين په دي تحميلي جګړه کي صلح هم تحميل شي. ”صلح په هر قيمت” دا د عقل په ځای د زور شعار دی. د جګړی په يوه لوری سترګي پټول او ور سره خبرِ نه کول د صلح په ځای د جګړي منطق او په واک کي د ګډون په ځاي د ټول واک تر لاسه کولو هڅه دی. د طالبانو دا دريځ کولاي شي د صلح رواني هڅي ...بشپړ متن... |
|
حمید عبیدی 27.12.2018
ما ز «آنان»* چشم یاری داشتیم خود غلط بود آنچه ما پنداشتیم پس از نشست ابوظبی و اعلام تصمیم دونالد ترامپ در باره خروج نصف نیروهای امریکایی از افغانستان، گپ های بسیاری در رسانه ها پیرامون این که امریکا و روسیه و چین و پاکستان و ایران و سعودی و نمی دانم کجا و کجا چه میکنند و چه نمی کنند و به ارتباط افغانستان چه سیاستی دارند و ندارند، گفته شد. خوب این روشن است که ما افغان ها...ادامه... |
|
21.12.2018 آیا طالبان به گفت‌وگوی صلح لبیک میگویند؟
سهیلا اصغری : چه ناگزيری یی باعث میشود تا جنگ با طالبان کنار زده شود و راه آشتی پیش گرفته شود؟ ممکن‌ها و ناممکن‌ها در این باب چیست؟ حمید عبیدی: نخست این که حل مسالمت‌آمیز مسایل همیشه باید در سیاست ارجحیت داشته باشد و نه توسل به زور. دوم، دیدن این که از جنگ جاری و تداوم آن کی سود میبرد و کی بار مصایب آن را بر دوش میکشد نیز چندان دشوار نیست. سوم، دیدن این نیز دشوار نیست که اجماع منطقه‌یی و جهانیی که در آستانه‌ی سقوط طالبان و سالیان نخست پس از شکل‌گیری نظام نو در افغانستان، پیرامون افغانستان شکل گرفته بود، برهم خورده است. اکنون این خطر با چشم ساده قابل دید است که افغانستان دوباره به ...ادامه...
|
| آرشیف مقالات سال 2018 |
| آرشیف مقالات سال2017 |
| آرشیف مقالات سال 2016 |
| آرشیف مقالات سال 2015 |
| آرشیف مقالات سال 2015 |
| بخش دوم آرشیف سال 2015 |
| آرشیف سال 2014 |
| آرشیف سال 2013 |
| آرشیف سال 2012 |
| آرشیف سال 2011 |
| آرشیف سال 2010 |
| آرشیف سال 2009 |
| آرشیف سال 2008 |
| آرشیف صفحهء فرهنگ تفکر، مباحثات و صفحات و یژه |
|
|
غرزی لایق
