نشر
: 1
آیا هدف اعاده ی «امارت طالبی» است ؟!...
گشایش دفتر سیاسی طالبان در قطر تحت نام « دفتر امارت اسلامی طالبان» با همان نام و بیرق رژیم طالبان هنگام تسلط شان بر افغانستان و اظهارت دیروزی نماینده ی طالبان، هنگام گشایش این دفتر، پرسش ها و نگرانی های جدیی را برانگیخته است.
گویا بر اساس تفاهمات قبلی میان حکومات افغانستان و امریکا، قرار بر آن بود تا این دفتر تحت نام «دفتر تحریک سیاسی طالبان» و تنها برای پیشبرد مذاکرات صلح ایجاد شود.
این که قطر بدون تفاهم روی نام و وظایف این دفتر با افغانستان عمل کرده باشد غیر محتمل نیست و اما مبادرت به چنین کاری از سوی قطر بدون تفاهم با امریکا کمتر غیر محتمل به نظر میرسد.
*
بر اساس اعلامیه ی ارگ، در جلسه یی که امروز رییس جمهور کرزی به منظور بحث و گفتگو روی گشایش دفتر طالبان در قطر با « رهبران جهادی، شخصیت های سیاسی کشور و هیات اجراییوی شورای عالی صلح » داشت ، تاکید شد که : « افتتاح دفتر طالبان در قطر به گونه یی که صورت گرفت و پیام هایی که از آن فرستاده شد، در مغایرت کامل با تضمین های داده شده از جانب ایالات متحده امریکا به افغانستان، قرار دارد... افغانستان به منظور دستیابی به صلح و تحکیم دستآورد های ده سال اخیر بر پایه نظام قانون اساسی کشور، خواهان مذاکره و گفتگو برای صلح با طالبان می باشد، اما پیام های ادامه جنگ و خونریزی که همراه با افتتاح این دفتر فرستاده شد، در مغایرت کامل با روحیه صلح طلبانه دولت جمهوری اسلامی افغانستان قرار دارد و این موضوع نشان می دهد که ادامه این سیاست از جانب طالبان، در خدمت ستراتیژی و اهداف بیگانه گان می باشد.
در
اخیر جلسه مشورتی فیصله نمود که جمهوری اسلامی افغاستان در چنین شرایط که تاکید بر
ادامه جنگ و خونریزی باشد، در مذاکرات قطر اشتراک نمی کند.
جلسه همچنان تاکید کرد که تحولات اخیر نشان میدهد که در عقب گشایش دفتر طالبان در
قطر قدرت های بیرونی قرار دارند و تا زمانی که پروسه صلح کاملاً افغانی نباشد، شورای
عالی صلح در مذاکرات قطر اشتراک ننماید».
در فهرست طویلی که از مدعوین جلسه ی مشورتی مذکور ، در پایان اعلامیه آمده است به علاوه ی نام تمام مقامات عالی دولتی ، نام تمام رهبران جهادی و رهبران اپوزسیون سیاسی درج شده است؛ و اما مشخص نه گردیده است که کی ها عملن در جلسه اشتراک نموده بودند.
همچنان در اعلامیه یی که امروز از سوی شورای امنیت ملی افغانستان صادر شد آمده است : « دور چهارم مذاکرات میان هیات های جمهوری اسلامی افغانستان و ایالات متحده امریکا روی "قرارداد امنیتی" میان دو کشور که فعلاً در کابل جریان دارد، به دلیل تناقضات میان گفتار و عمل ایالات متحده امریکا در رابطه با روند صلح، از جانب افغانستان به تعلیق درآورده شد».
**
اصول توافق شده میان افغانستان و جامعه ی جهانی در مورد مصالحه ، در اسناد بسیار و از جمله در «اعلامیه ی کنفرانس بن دوم» درج اند. در« اعلامیه ی کنفرانس بن دوم» آمده است : «ما به نیاز به حل سیاسی برای رسیدن به صلح و امنیت در افغانستان تاکید می کنیم. برای تامین امنیت پایدار، برعلاوه ایجاد ظرفیت دفاعی خود افغانستان، یک پروسه سیاسی ضروری است، که در آن مذاکره و آشتی عناصر اصلی را تشکیل می دهند. علاوه برآن، پروسه ادغام مجدد به جامعه، راه را برای احیای مجدد جامعه ی بعد از منازعه (جنگ) افغانستان، از طریق بهبود بخشیدن امنیت، انکشاف جماعات و اداره محلی فراهم می سازد... با در نظر داشت قطعنامه سازمان ملل متحد، جامعه بین المللی با افغانستان موافق است که برنامه صلح و مصالحه و نتایج آن، باید براساس اصول زیر باشد: تحت رهبری افغانستان باشد، جامع باشد و از منافع مشروع همه مردم افغانستان نماینده گی کند، بدون در نظر گیری جنسیت و وضعیت اجتماعی آنها... برنامه مصالحه باید شامل موارد زیر باشد: تصدیق کننده حق حاکمیت، ثبات و افغانستان متحد، دست برداشتن از خشونت، قطع رابطه با تروریسم جهانی، احترام به قانون اساسی افغانستان به شمول ماده های حقوق بشری آن و به خصوص حقوق زنان خوردار».
***
حال پرسش این است که آیا ایالات متحده ی امریکا نگرانی های کابل را جدی خواهد گرفت و به آن به حیث یک متحد ستراتیژیک به گونه یی پاسخ خواهد داد که شایسته ی روابط میان دو متحد ستراتیژیک است یا این که با استفاده از امکانات خود به حیث یک ابر قدرت دارای نقش تعین کننده در افغانستان، حکومت افغانستان را ناگزیر از بازنگری در مواضعش و پیروی از خود، خواهد ساخت؟
اظهارات امروزی اوباما در برلین ، در مورد واکنش کابل، نه میتواند نگرانی جدیی را که در این ارتباط ایجاد شده کاهش دهد.
رعایت تعهدات ، توافقات و تفاهمات متقابل میان کشورها ، به ویژه کشورهایی که همدیگر را متحد ستراتیژیک میخوانند، امری است که اعتماد متقابل و ثبات در روابط را به وجود می آورد. کم زدن کابل در برابر طالبان که تا دیروز واشنگتن آن ها را تروریست و افراطی و ... میخواند، باعث کاهش مطالبات طالبان نه خواهد شد؛ بل سطح توقعات آنان و حامیان پاکستانی شان را بلند خواهد برد و عملن نه تنها به نفع صلح، ثبات و حرکت افغانستان در مسیر امید بخش پس از سال 2014 تمام نه خواهد شد، بل میتواند باعث باز کردن مسیر برگشت به عقب گردد.
اگر ایالات متحده روش کنونی را ادامه دهد، بعید به نظر نه میرسد که این جریان در بهترین صورت به برگزاری «کنفرانس بن سوم» به همان گونه یی که «کنفرانس بن اول» بود ، بینجامد - چیزی که پاکستان در آستانه ی «کنفرانس بن دوم» نیز در تلاش آن بود. در «کنفرانس پاریس» نیز هم از سوی نماینده گان طالبان و هم از سوی اپوزسیون سیاسی حکومت، نشانه هایی از چنین تمایلی قابل تشخیص بود. شکی نیست که در این صورت برنده ی اصلی طالبان خواهند بود؛ زیرا چنین کنفرانسی کم از کم به معنای تایید غیر مستقیم ادعای طالبان در مورد مشروعیت خود شان و نیز در مورد غیر مشروع بودن نظام کنونی ، خواهد بود.
****
از دلایل حقوقی دیگر که بگذریم میتوان گفت که رای میلیون ها افغان در نخستین و دومین انتخابات ریاست جمهوری و شورای ملی، به این نظام مشروعیت بخشیده است. کاستی ها و ناتوانی های حکومت و دولت و اپوزسیون سیاسی، هم چنان است که نیاز به روش ساختن آن نیست؛ و اما این بحثی است جداگانه.
*****
آن چی که دیروز در قطر واقع شد، تنها کم زدن حکومت و نظام کنونی افغانستان- نظام و حکومتی که جهان آن را به رسمیت میشناسد و مشروعیت آن را قبول دارد- نیست، بل یک تخلف صریح از حق استقلال و حاکمیت ملی افغانستان است.
به نظر نه میرسد که کرزی و ارگ برای تعدیل در نام و وظایف دفتر طالبان در قطر ، امکانات بسیاری در اختیار داشته باشند. و اما؛ یک وفاق در مورد این مساله میان نخبه گان نظام - دولت ، اپوزسیون سیاسی و جامعه ی مدنی- میتواند، بیشترین موثریت را داشته باشد. در مورد حفاظت و دفاع از استقلال ، حاکمیت ملی و تمامیت ارضی افغانستان و حفظ دستاوردهای یک دهه ی اخیر، میان حکومت ، اپوزسیون سیاسی کنونی و جامعه ی مدنی باید وفاق موجود باشد.
*****
تازه ترین گزارش ها روی این قضیه:
شورای صلح- حذف عنوان و برداشتن پرچم طالبان از دفتر قطر کافی نیست
***
لینک های مرتبط با موضوع:
تا زمانی که پروسه صلح کاملاً افغانی نباشد، شورای عالی صلح در مذاکرات قطر اشتراک نمی کند
اعلامیه شورای امنیت ملی جمهوری اسلامی افغانستان
ولسي جرګې په قطر کې د طالبانو د سیاسي دفتر له جوړیدو سره سخت مخالفت څرګند کړ
پاکستان په قطر کې د طالبانو د دفتر د پرانستل کېدو هرکلی وکړ
متن کامل سند نهایی کنفرانس بن - انگلیسی
بخش هایی از اعلامیه کنفرانس بین المللی افغانستان در بن- دری
کنفرانس بن دوم ديدگاه ها تحليل ها ، اسناد