بهزاد برمکي

سخني با آقاي رازق مأمون

 

رازق مامون نام شناخته شده است- رازق مامون داستاننويس. و امّا ، رازق مامون به حيث ژروناليست ، در گفت و شنود با خانم ملالي جويا نمايندهءمردم در ولسي جرگه ، بسيار بد درخشيد و بر وجهه و اعتبار رازق مامون به حيث نويسنده  سخت زيان وارد کرد. آقاي مامون در اين مصاحبه نه تنها در نقش وکيل مدافع جنگ سالاران و تنظيم سالاران تبارز کرد، بل سخن هايي گفت که تنها و تنها با قانون جنگل قابل توجيه اند نه با معيارها و موازين جهانشمول امروزي. راجع به اين  که در اين مصاحبه آقاي مامون تا چي حد ژورناليست بودند  و تا چي حد در نقش مستنطق رژيم هاي مستبد  تبارز کردند و چي گونه  برهنه نقش وکيل مدافع جنگ سالاران و تنظيم سالاران را بازي کردند، نياز به نوشتن نيست. بگذار در اين مورد هر کسي با ديدن ويديوي اين مصاحبه خود داوري کند.

اگر آقاي مامون مي خواسته اند از مجري برنامهء " Hardt Talk" تلويزيون  بي بي سي تقليد کنند ، در اين صورت ايشان  در اين تقليد بسيار ناکام بودند. گيريم که آقاي مامون خواسته بوده باشند  گفت و شنود داغي روي مسأله داشته باشند ، چرا با همين شيوه به سراغ کساني هم نمي روند که متهم به ارتکاب جنايات شده اند ؟

اين که چرا  آقاي مامون در اين مصاحبه موازين بنيادين ژورناليزم را رعايت نکردند ، تا حدي قابل درک است - ايشان ژورناليست نيستند و شايد اين موازين را نمي شناسند. اين تقصير متصديان تلويزيون طلوع است که از آقاي مامون در نقش ژورناليست کار گرفته اند.

اين که آقاي مامون از کدام انديشه ها پيروي مي کنند به خود شان تعلق دارد. کسي حق ندارد به ايشان بگويد که آقاي مامون شما چنين فکر کنيد و چنان فکر نکنيد-آزادي انديشه و بيان حق طبيعي هر انسان است.

و امّا ، چيزي را که نمي شود از آن منصرف شد اين است که آقاي مامون نمي دانند و يا نمي خواهند بدانند که جرم و جنايت مفاهيم حقوقي تعريف شده اند- به خصوص در مورد جنايات جنگي و جنايات عليهء بشريت تعاريف مشخص قبول شدهء جهاني وجود دارند. نظر به همين تعاريف مشخص است که در افغانستان بر يک عده اتهام ارتکاب جنايات جنگي وارد شده است. مي گوييم که اتهام ارتکاب جنايات جنگي بر آنان وارد شده است ؛ چون هنوز اين متهمان محاکمه نشده و  حکم محکمهء قانوني با صلاحيت در مورد شان صادر نگرديده است. آقاي مامون اين نکته را هم شايد نمي دانند که يک جرم و جنايت سبب تبريهء جرم و جنايت ديگر شده نمي تواند.

اگر يک جنگ سالار و تنظيم سالار بگويد که   " به خاطر قدرت همه مي جنگند و مبارزه ميکنند، پس اين يک جنايت است ؟" چندان عجيب نيست- چندان عجيب نيست چون آنان با هر منطق و بي منطقيي در تلاش اند تا اعمال خود شان را توجيه بکنند. اگر چنين داوري را يک آدم بي سواد بي خبر از دنيا بکند ، خوب مي شود گفت از موازين و ارزش هاي جهان امروزي  بي خبر است. و امّا ، شنيدن چنين داوري از زبان آقاي رازق مامون عجيب است. و بد تر از آن وقتي که آقاي مامون مي گويند " و اين مردم هستند که ميکشند و شهر ها را ويران ميکنند" ، ناگزير انسان از خودش بايد بپرسد که چي چيزي آقاي مامون را وادار ساخته است تا چنين بگويند و بکوشند تا کساني را که به ارتکاب جنايات سنگين متهم اند و شواهد و مدارک جنايات شان هم پيش چشم همهء ما قرار دارند تبريه بکنند و تقصير يک عدهء محدود را بر گردن تمام مردم  بيندازند؟!

با توجه به گفته هاي آقاي رازق مامون مي توان در برابر ايشان پرسش هاي زيادي را مطرح کرد. به درجهء اول از آقاي مامون بايد پرسيد :

-  دزدي ، غارت و نابود ساختن دارايي هاي عامه ، کشتار اهالي ملکي ، تجاوز بر مال ، ناموس و زنده گي مردم ، تجاوز جنسي به زنان و دختران و کودکان و شکنجه و کشتار اسيران جنگي و ...  را چي بايد تعريف کرد ؟

- کساني را که اعمال ياد شده در بالا را مرتکب شده و يا سازماندهي کرده اند چي بايد ناميد و با آنان چي گونه بايد برخورد کرد؟

- در مورد کساني که در صدد توجيه جنايات سنگين و متهمان عمدهء سازماندهي و ارتکاب اين جنايات اند ، چي گونه بايد داوري کرد؟

- آيا مجاز است تا با همهء وسايل از جمله جنگ و ارتکاب جنايات سنگين و گسترده و آن هم به چنان شکلي که در افغانستان در گذشته شاهدش بوديم براي دستيابي به قدرت مبارزه کرد؟

بگذار آقاي مامون به اين پرسش ها پاسخ بگويند تا اگر سؤتفاهي در ميان باشد رفع گردد.

تا جايي که به خانم جويا برمي گردد ، نخست بايد گفت آفرين بر شهامت اين شير زن  که زبان بيان دردهاي مردم عذاب کشيدهء افغانستان شده اند . و باز بايد گفت که خونسردي و متانت خانم جويا در اين گفت و شنود تلويزيوني بسيار قابل قدر و مايهء اميدواري بسيار است.  و در فرجام اميدواريم ايشان به مثابهء نمايندهء مردم در ولسي جرگه ، نه تنها روي مسألهء جنايات و به محاکمه کشيدن جنايتکاران ، بل روي ساير مسايل حاد ، مبرم و اساسي مربوط به امروز و فرداي جامعهء افغاني نيز با عين شهامت و استواري نظريات و پيشنهادات شان را مطرح بسازند و اين تصور آقاي مامون و همفکران شان را که گويا خانم جويا در موارد ديگر حرفي براي گفتن ندارند ، نقش بر آب سازند.

***

صفحات مرتبط :

مصاحبه ملالي جويا با تلويزيون طلوع در کابل بعد از حمله بر وي در پارلمان(۱۹ ثور ۱۳۸۵)