رسیدن: 02.05.2011 ؛ نشر : 02.05.2011 

گزارشگران : 
سارا "رضايي" معاون بخش نظارت وبررسي
محمدجواد" علوي" ناظر ساحوي اطفال

 

 ولسواليي با  شش ماه زمستان!

 

گزارشی از: وضعيت حقوق  مردم در ولسوالي لعل و سرجنگل!

 

اشاره : در رابطه با حقوق اقتصادي، اجتماعي، مدني و تعليمي و... ، تيم نظارت ساحوي دفتر ولايتي غور کمیسیون حقوق بشر به اين ولسوالي ماموريتي را به انجام رساند که نتایج  آن تقديم  می گردند.

وضعيت عمومي:

 بنا به اظهارات حيدرعلي " اعتمادي " مقام ولسوالي لعل و سرجنگل ، در ملاقات با تيم نظارت ساحوي دفتر ولايتي غور، جمعيت اين ولسوالي  طبق سروي سه سال قبل كه موسسات انجام داده اند  180000 نفر بوده است. جا به جايي بي جا شده گان داخلي به دليلي فقر مزمن ، بي كاري، كم آبي و خشكسالي از اين قريه به قريه ديگر و به  داخل ولسوالي و حتا به ولايات همجوار و كشور هاي همسايه به صورت چشم گيري وجود داشته است؛ به خصوص در اثر سيلاب 1389 كه بعضي قريه ها را به كلي ويران نمود. اما وي د ر مورد موجوديت اقليت هاي مذهبي، قومي و يا قشر آسيب پذير كه از حمايت دولت برخوردار نه باشد افزود: " دراين ولسوالي از اقليت هاي ياد شده خبري نيست"!

همچنين  مقام ولسوالي لعل و سرجنگل در خصوص اقامت كوچي ها گفت:" كوچيها كه يكي از زمين دار ترين مردم اين ولسوالي بوده ؛ ولي خود شان حضور نه دارند ؛ سال به سال مي آيند و اجاره زمين شان را از دهاقين جمع مي كنند ومي برند". در عين حال مقام ياد شده باشنده گان ولسوالي لعل و سرجنگل  را از قوم هزاره ذكر كرد و مشكلات اقتصادي  اين مردم را نسبت به ديگر ولسوالي هاي  اين ولايت و ولايات ديگر به علت سردي هوا ، طولاني بودن زمستان و انسداد راههاي مواصلاتي د رطول فصل بارنده گی ، بسيار اسفبار توصيف كرد.

  آقاي اعتمادي تعداد قريه هاي اين ولسوالي را686 قريه ياد كرد و گفت: " تعداد مساجد و منابر در اين ولسوالي از قريه ها بيشتر است و بعضي قريه دو تا سه منبر دارند". د ر خصوص  پروژه هاي باز سازي از سوي موسسات دولتي وغير دولتي وي علاوه كرد: " شوراهاي انكشافي در قريه هاي  لعل عليا و سفليا، سرجنگل ، كرمان و تلخك ايجاد شده است؛ موسسه  افغان ايد، پلانهاي دست داشته خود را تا آخر سال 1390 به پايان خواهد رساند. كار تعمير پنج پل در اين ولسوالي  در سال 1389 به پايان رسيده است ؛ اكمال دوپل روي درياي كرمان و لعل عليأ و همچنين سه پل ديگر روي درياي سرجنگل." البته  اين پل ها موتر رومي باشند و براي عبور و مرور موتر هاي سواري و باري از آن استفاده مي گردد و از سويي براي شاگردان مكاتب و مردم نيز سهولت هاي خوبي را به وجود آورده است. 

قابل ذكر است منازعاتی -بيشتر دعواي مالكيت زمين- كه در اين ولسوالي بين مردم به وجود می ايد در ابتدأ ازسوي ريش سفيدان قريه حل وفصل مي گردد؛ د رصورت عدم توافق طرفين به مراجع عدلي وقضايي مراجعه مي نمايند.  البته با توجه به خلع سلاح عمومي دراين ولسوالي كدام قوماندان خود سر در ولسوالي لعل وسرجنگل وجود ندارد؛ تا درامور عدلي وقضايي مداخله نمايد و نا گفته نماند:امنيت در اين ولسوالي عالي است!

وضعيت امنيتي:

تا كنون ولسوالي لعل و سرجنگل يكي از ولسوالي هاي امن ولايت غور محسوب مي گردد؛ كه حتا در سال 1388 اين ولسوالي جايزه صلح را نيز اخذ نمود. با وجوديكه 686 قريه در سراسر اين ولسوالي موجود است و وسعت اين ولسوالي بسياراست وا زنظر تشكيل نيز ولسوالي در جه اول مي باشد . با زهم نيرو هاي امنيتي دولت  به تمام نقاط آن  تسلط كامل امنيتي دارد واين ولسوالي كاملاًتحت تسلط دولت مي باشد.

كفيل قوماندان امنيه ولسوالي لعل وسرجنگل، نبي "پيمان" امنيت اين ولسوالي را عالي توصيف كرد وگفت:"در اين ولسوالي از موجوديت افراد مسلح غير مسوول خبري  نه می باشد و تا كنون هيچ تهديدي از سوي ولايات همجوار به اهالي  اين ولسوالي  متوجه نبوده است." و وي اضافه كرد:" به قدر نياز پوسته هاي امنيتي غرض  جلوگيري از آشوب احتمالي شورشيان، راهزنان، سوو استفاده زورمندان از طريق تهديد به افراد تهي دست و خطرات احتمالي امنيتي ايجاد شده است."

همچنين كفيل قوماندان امنيه ولسوالي لعل وسر جنگل  درخصو ص تشكيل پوليس اين ولسوالي اظهار داشت:

" در تشكيل فعلي پوليس اين ولسوالي هشت  تن افسر، 24 نفرساتنمند و 45 نفر سرباز شامل مي باشد". درپايان نبي پيمان ، كفيل قوماندان امنيه ولسوالي لعل وسرجنگل تشكيل ، سلاح و وسايط نقليه موجود را براي يك ولسوالي درجه اول ، با جمعيت نزديك به دو صد هزار نفر را كافي ندانسته؛ خوا هان تشكيل مناسب، سلاح ثقيله و وسايط نقليه بيشتر گرديد وعلاوه كرد:" قرار است ؛ در سال 1390 دو پوسته جديد امنيتي، در سر حدات  اين ولسوالي با ولسوالي دولتيار، يكي در نقطه سرحدي سرجنگل ودولتيار وديگري گرمآب ودولتيارافراز گردند. ايجاد اين دو پوسته وپوسته سرحد پنجاب وكرمان نياز به افزايش تشكيل ، تجهيزات و وسايط نقليه بيشتري  دارند".

نتيجه: لازم است؛ براي حفظ امنيت موجود حد اكثر دقت وتوجه لازم صورت گيردونسبت به تشكيل وتجهيز بهترنيروهاي امنيتي  اين ولسوالي قوماندان امنيه ولايت غور، بصيرت لازم را بكار برد.

وضعيت صحي :

 در نقاط  مختلف ولسوالي لعل وسرجنگل  10 مركز صحي فعاليت مي نمايد كه عبارتند از يك ( دي ، اچ) كه دارايي امكانات هرنوع خدمات صحي، جراحي و دارايي امكانات يك شفاخانه مي باشد. البته اين مركز صحي در مركز ولسوالي لعل و سرجنگل خدمات ارایه مي دهد. بخش هاي فعال شفاخانه مركز لعل و سرجنگل عبارتند از"اوپيدي زنانه"،" اوپيدي مردانه"،" اوپيدي اطفال"،" بخش مراقبت دوران حامله گی"،" بخش جراحي"، "بخش تزريقات و پانسمان"، "بخش اطفال سوو تغذي"، "بخش واكسيناسيون"، "بخش فارماسيست" و "بخش بيماران عاجل" و در شفاخانه مركز ولسوالي لعل و سرجنگل دو نوع خدمات صورت مي گيرد كه يكي آن سرپایي است و ديگر آن بيماران داخل بستر. بنا به بيانات داكترشفيق الله "سعادت" در حين نظارت تيم نظارت ساحوي  دفتر ولايتي غور كميسيون مستقل حقوق بشر افغانستان :" حتا در اين شفاخانه جراحي مغزهم انجام شده است؛  البته اين جراحي با اطمينان  وتوانمندي داكتر حاضر در وظيفه بود. گرچند  جزء صلاحيت اين شفاخانه درمان بيماري هاي مغزي، عقلي و عصبي نه می باشد و البته اين عمل از روي  مجبوريت انجام شد وخوشبختانه با موفقيت كامل سپري شد". در اين نوبت از نظارت تيم نظارت ساحوي حقوق دفتر ولايت غور، رييس اين شفاخانه مدعي شد: "تمام امكانات لازم را اين شفاخانه در اختيار داشته و ماشين ( اكس ري)  را تازه تهيه نموده است ؛ كه براي سهولت در تشخيص امراض  از آن استفاده مي گردد ".

موصوف در مورد بخش واكسيناسيون  اين شفاخانه افزود: "دو تيم واكسيناسيون دراين شفاخانه فعال مي باشد، يك تيم ثابت و يك تيم  سيار فعاليت مي كنند؛  كه بخش سيار آن به قريه ها رفته و مردم و كودكان را از درمحل  انواع  واكسن مورد نيز راتطبيق مي نمايند".

درمورد ميزان مرگ و مير نوزادان و مادران از رييس شفاخانه لعل و سرجنگل سووال شد ونامبرده گفت:" در اين شفاخانه تا كنون مرگ و مير مادران در هنگام ولادت اتفاق نيافتاده است. اما تعداد بسيار معدودي از جنين مرده به دنيا آمده است ؛ كه علت مرگ و مير اطفال مرده به دنيا آمده  كمبود ويتامين در وجود مادران  است وهمچنين موجوديت   بيماري هاي " اكلامپسي"  و "پر اكلامپسي" مي باشد؛  كه آنهم بدليل عدم مراقبت دوره حامله گی در وجود زنان به مرور زمان به وجود مي آيد؛  كه باعث مرگ و مير خود مادران در قريه ها و خانه هاي شان مي شود". البته داكتر سعادت مسووليت اين مرگ و مير ها را به عهده نه گرفته افزود: " اين وفيات  از حيطه خدمات اين شفاخانه خارج بوده است!". وي همچنين در خصوص مراجعه زنان حامله  به شفاخانه جهت  زايمان معلومات داد و گفت: "در كل در اين  شفاخانه به صورت هفته وار، بيش از  30 نوزاد و ماهانه قريب 100 نوزاد ثبت مي گردند".

داكترشفيق الله سعادت در مورد تعداد ديگري از مراكز صحي  علاوه كرد: "شش باب كلنيك  ديگر، كه  تشكيل آن ( بي، اچ، سي) است ، در اين ولسوالي وجود دارند. البته در نقاط مختلف اين ولسوالي، به خصوص در نقاطی كه قريه هاي دور دست قرار دارد ، اين كلينيك ها ايجاد شده اند" . در ادامه رييس شفاخانه ياد شده گفت:"خدمات ( بي، اچ، سي) به حد يك شفاخانه نه بوده؛  اما ضروريات تداوي مريضان را پاسخگو مي باشد و به جز عمل جراحي هر نوع خدمات درماني ديگر در آن موجود است". وي  همچنان افزود:" در صورت مشكل زمينه تداوي يك مريض در مراكز ( بي، اچ، سي ) مريض به مرجع بالاتر (شفاخانه) راجع مي گردد".

تشكيل يك كلنيك ديگر اين ولسوالي ( اس، سي) است؛ كه در لعل سفلي و در قريه  گرمآب فعاليت مي نمايند. اين كلنيك خدماتش محدودتر از ( بي، اچ، سي) است؛  كه يك نرس به حيث داكتر مريضان را معايينه نموده و بيماري هاي فصلي را تداوي مي نمايد. البته واكسيناسيون به شيوه مكملش در اين كلنيك وجود دارد و دوا هاي كه براي مريضان در نظر گرفته مي شود بعضي آنتي بيوتيك هايی است كه براي بيماري هاي عفوني نه چندان مزمن و پيشرفته و يا دواهاي تقويتي قابل دسترس اند. همچنين خدمات پانسمان و تزريقات نير در اين كلنيك انجام پذير است.

 نا گفته نماند كه ، به جز كلنيك هاي موجود و ياد شده،  كلنيك ليپكو كه مخصوص درمان بيماران سل و يا توبركلوز مي باشد؛ نيز در اين ولسوالي موقعيت دارد و همچنين  يك كلنيك ديگر در  قريه تلخك از طرف "افغان سره مياشت" نيز در ولسوالي لعل و سرجنگل خدمات مجاني به مريضان  ارایه مي نمايد. البته اين دو كلينيك تحت پوشش موسسه (سي. اچ .ا)  نه می باشند و باقي -شفاخانه مركز ولسوالي لعل و سرجنگل و كلينيك ها- از سوي موسسه ياد شده، كه از سوي اتحاديه اروپا تمويل مي گردند، اداره مي شوند.

بنابه اظهارات رييس شفاخانه ولسوالي لعل و سرجنگل:" در اين ولسوالي افراد معتاد نسبت به ديگر ولسوالي هاي مربوط به ولايت غور خيلي كمتر است؛ در بين زنان هم به صورت نادر ديده مي شود و اصلاً اطفال معتاد نه داريم". وي در ادامه مي گويد: "جواناني كه معتاد هم مي باشند همه كساني استند كه به دليل كاريابي به ايران و يا پاكستان رفته بودند و از آن جا معتاد برگشته اند".

مشكلات صحي ولسوالي لعل و سرجنگل:

 بيماري هاي ثابت مثل بيماري معده، گرده، قلب، عقلي و عصبي و درد هاي مفاصل مي باشد. اما بيماري هاي فصلي ، در تابستان بيشتر بيماري هاي پوستي و اسهال شيوع مي يابد كه آن هم به دليل استفاده از آب هاي راكد، جويها و آب هاي سطحي است و در فصل زمستان بيماري مثل  بيماري حاد تنفسي، سينه بغل و سرما خورده گی و...مي باشد.

كمبودها در شفاخانه ولسوالي لعل و سرجنگل:

 شفاخانه مركز  ولسوالي لعل و سرجنگل، هم اكنون از سوي موسسه (سي.اچ.ا) اداره مي شود .بزرگترين مشكل در حال حاضر كمبودهای تشكيل پرسونل آن شفاخانه است . به تاريخ  24/1/1390 كه از آن شفاخانه نظارت صورت گرفت ، فقدان سيزده تن داكتر متخصص پيدا بود. فعلآ سه داكتر متخصص مصروف خدمات در شفاخانه  اين ولسوالي مي باشند كه اين داكتران ( ان. دي ) هستند. داكتر سعادت علت كمبود تشكيل اين شفاخانه را پايين بودن معاش و نه بود امتيازات لازم براي داكتران متخصص مي داند و مي گويد:  در حال حاضر سيزده  داكتر كم است . البته داكتر دندان و اطفال نيز شامل اين ليست مي باشند و فعلاً در بخش اطفال و دندان متخصص نه داريم".

پيشنهادات آمريت شفاخانه :

 در پايان داكتر سعادت براي غلبه بر مشكلات صحي وجلب وجذب داكتران متخصص درشفاخانه مركز ولسوالي لعل وسرجنگل پيشنهاد نمود:"نسبت به ازدياد معاشات وامتيازات داكتران متخصص از سوي نهاد هاي ذيربط توجه لازم وجدي صورت گيرد وسهولت هاي بيشتري را براي داكتران متخصص قايل گردند".

نتيجه: وجود تنها تعمير و رسميت شفاخانه و كلينيك هاي ولسوالي لعل و سرجنگل التيام بخش درد و مشكلات صحي مردم اين ولسوالي نه می تواند باشد. كمبود 13داكتر متخصص در يك شفاخانه به هيچ وجه نه می تواند قابل قبول و توجيه پذير باشد.

وضعيت تعليم و تربيه:

معارف در ولسوالي لعل و سرجنگل بيش از ولسوالي هاي ديگر ولايت غور مورد استقبال مردم قرار دارد و در سطح اين ولسوالي  چهارده ليسه ذكور، شش ليسه اناث ، 26 مكتب متوسطه ذكور (اناث به شكل مختلط از آن استفاده مي كنند)، 3 باب مكتب متوسطه اناث و 28 مكتب ابتدایيه مختلط فعال مي باشد.البته طبق هدايت جديد (1390) پس ازاين  صنوف درسي دخترها  وپسرها ، ازهم جدا مي گردند ودر صنفهاي جداگانه تدريس صورت گيرد.

 در مجموع متعلمين اين ولسوالي به 31560 نفر مي رسد . از اين جمله 14000 تن آنان را دختران تشكيل مي دهند.

 تعداد كساني كه در كانكورقبولي دانشگاهها (1389)اشتراك  داشتند ، به 280 نفر مي رسيد و به تعداد 136 نفر از اين ولسوالي قبول شده اند ، به دانشگاهها وموسسات عالي تحصيلي راه پيدا كردند. 25 نفر در دانشگاه باميان و بقيه در دانشگاه هرات قبول گرديده اند.

محمد اسماعيل" اميني" مدير معارف ولسوالي لعل و سرجنگل تشكيل معارف اين ولسوالي را اين گونه تشريح نمود: "از  مجموع معلمان ، 193  نفر معلم رسمي ،  234 نفر قرار دادي مي باشند و 12 نفر هم هیات نظارت از مكاتب را تشكيل مي دهند". مدير معارف ولسوالي لعل و سرجنگل در مورد سويه تحصيلي معلمين اين ولسوالي اظهار نمود: 54 نفر معلمين ما  مسلكي مي باشند؛  كه دارالمعلمين را ختم نموده اند وباقي  معلمين ما صنف 12 خوانده اند كه به صورت  رسمي و يا قرار دادي جذب معارف اين ولسوالي  شده اند". وي همچنين افزود:" قرار است در سال تعليمي  1390 حدود 30 نفر معلم بر تشكيل مديريت معارف ولسوالي لعل و سرجنگل ، افزوده شود؛  كه جمعآ پرسونل مديريت معارف  اين ولسوالي به نعداد  467نفر خواهد رسيد".

"اميني" مدير معارف ولسوالي لعل و سر جنگل ضمن تشكر از بعضي انجو ها و موسسات خارجي و داخلي، كه  براي رفع نيازات تعليمي مردم اين ولسوالي ، آستين همت بالا زدند  و به كومك مديريت معارف اين ولسوالي اقدام به تشكيل كورس ها و صنوف سواد آموزي نموده اند ، گفت:" موسسه هپيتات هفتادو پنچ  كورس سواد حياتي را ايجاد و 150 معلم را استخدام نموده است و 7500 شاگرد از سوي اين نهاد مشغول تعليم مي باشند . موسسه (سي، آر، سي) 25 كورس سواد آموزي و يونسكو20 كورس سواد آموزي را داير نموده اند".

مدير معارف ولسوالي  لعل و سرجنگل گفت:" از مجموع  260 مكتب در اين ولسوالي  75 باب آن دارايي تعمير مي باشند و متباقي مكاتب ما بدون سرپناه مي باشند".

مشكلات مديريت معارف:

مديرمعارف ولسوالي لعل و سرجنگل محمد اسماعيل"اميني" مشكلات معارف اين ولسوالي را چنين بر شمرد: "كمبود كتب درسي و حتا  فقدان  كتب درسي از بعضي مضامين درسي به شدت مشكلات را خلق نموده است  و از سوي كمبود معلمان مسلكي در كيفيت آموزشي نيز تآثيرات سوو را بر جا گذاشته است". وي در ادامه ، نه بود وسايط نقليه براي هیات نظارتي معارف، نه بود وسيله براي حمل و نقل كتب درسي و عدم رسيدن كومك هاي معارف به اين ولسوالي را چالش بر انگيز خواند و افزود:"به دليل بي نظمي در رياست معارف و عدم مسووليت پذيري ، هزينه هاي حمل و نقل كتاب و مواد درسي را، معلمين، سرمعلمها و مديران مكتب هاي اين مديريت از جيب خود شان مي پردازند و از سوي رياست معارف ولايت غور اجرا نه می گردند". وي در مورد كومك هاي قرطاسيه باب وزارت معارف ، نهاد ها و موسسات كومك كننده گلايه مندانه علاوه كرد:" به علت اقتصاد پایين خانواده ها، تعداد زيادي از  شاگردان شخصاً با كمبود كتابچه و قلم مواجه هستند ؛ متاسفانه اين كومك ها بر اساس سهميه و تعداد شاگردان به مديريت معارف ولسوالي لعل و سرجنگل نه می رسند". نامبرده از چالش هاي ديگري نيز ياد كرد و گفت:" معلمين غير مسلكي روحيه تنبيه نمودن شاگردان را دارند؛  كه در عوض ايجاد انگيزه و درك درست ،  كودكان را مورد  لت و كوب قرار مي دهند".

پيشنهادات مديريت معارف:

در پايان مدير معارف ولسوالي لعل و سرجنگل ، شرايط بد اقليمي اين ولسوالي را در عدم تدوير به موقع صنوف درسي مكاتب اين ولسوالي موثر دانسته ، خواهان ايجاد سرپناه براي مكاتب معارف ولسوالي لعل و سرحنگل گرديد و از نماينده كميسيون مسایل حقوق بشر دفتر ولايتي غور خواست: "مشكلات معارف اين ولسوالي را با رياست معارف ولايت غور شريك ساخته و همچنين در صورت امكان اين مشكلات را به نشر بسپاريد؛ تا شايد مراجع بالاتر و نهاد ها و موسسات به اعمار مكاتب معارف اين ولسوالي فراموش شده توجه واقدام  نمايند".

نتيجه: مديريت معارف اين ولسوالي با چالش هاي زيادي مواجه است. نه داشتن سرپناه، كمبود تشكيل، كمبود معلم مسلكي، دوري مكاتب از قريه ها(قريب پنج ساعت پياده روي رفت و برگشت اطفال/ مثل فاصله قريه صاحب اختيار تا مكتب گرمآب سفلي)، كمبود و بعضاً فقدان كتب درسي ومواد آموزشي و...اين همه  مشكلات وچالش ها فراروي مديريت معارف اين ولسوالي بود.

وضعيت اقتصادي:

عايدات  مردم ولسوالي لعل و سرجنگل ولايت غور، عمدتاً از دو منبع زراعت و مالداري به دست مي آيد. اما همچنين اكثر جوانهاي اين ولسوالي به كشورهاي همجوار-ايران و پاكستان- و شهرهاي بزرگي چون هرات، كابل و غزني و...نيز مهاجرت اقتصادي و فصلي دارند و مقداري قابل توجه ديگري ازعايدات ولسولي ياد شده است؛ كه توسط مهاجرين اقتصادي تامين مي گردد. البته تعداد اندك ولي قابل توجهي از مردم در سال هاي آخر آن هم  به دليل بهبودي نسبي راههاي مواصلاتي، تجارت هاي كوچك و دكانداري دارند و از سويي  موجوديت موسسات داخلي و خارجي و جلب و جذب اردوي ملي، پوليس ملي ، معارف و ديگر ادارات دولتي نيز تا حدودي بر اقتصاد مردم اين ولسوالي بي تاثير نه بوده است.

در قريه هاي ولسوالي لعل و سرجنگل حيوانات اهليي كه نگهداري مي گردند گاو، گوسفند، بز، مرغ  خانه گی و فيل مرغ مي باشند. البته اسب ، قاطر و مركب نيز از  حيوانات اهليي مي باشند كه مردم اين ولسوالي در حمل و نقل و ترانسپورت محلي از آن استفاده مي كنند.

پژوهش در خصوص در صد دسترسي مردم ولسوالي لعل و سرجنگل به آب آشاميدني افزود:" حدود 70 في صد مردم به آب صحي دسترسي نه دارند و از  آب جوي و دريا  استفاده مي كنند ؛ كه اصلآ پاك و صحي نه می باشند. چاه هايی كه در بعضي مناطق حفر گرديده اند يا كم عمق بوده كه بعد از يك مدت كوتاه ، خشك مي شود و يا چاه های عمیق تر که پمپ هاي  آن ها وقتی خراب شوند از طرف موسسات دوباره ترميم نه می گردند".

نتيجه: در پي نظارت از وضعيت اقتصادي  و اجتماعی سه قريه (گرمآب سفلي، صاحب اختبيار و قره باغي اين ولسوالي) مشخص گرديد كه حد متوسط عايدات يك فاميل در اين ولسوالي قريب سه دالر امريكايي است و خانواده ها در اين ولسوالي در زير خط فقر به سر مي برند.

دلايل ياد شده فوق طبعأ بر مشكلات اقتصادي مردم اين ولسوالي بي تأثير نه بوده ، مهاجرت هاي خانواده گی و فردی را به دليل فقر مزمن ،  بيكاري و گرسنه گی به وجود آورده است.

مهاجرت كارگران:

پديده مهاجرت اقتصادي در سال هاي آخر رو به فزوني گذاشته است. سيلاب سال 1389 كه تلفات جاني و خسارات هاي باور نه كردني را بار آورد به روند اين مهاجرت افزوده است. عدم توجه دولت به فاميل هاي خسارت ديده از سيلاب ها و فقدان كومك هاي لازم پس از سيلاب باعث خالي شدن روستاهاي زيادي از اين ولسوالي گرديده است و آهنگ مهاجرت به سوي شهرهاي كلان و ولايات درجه اول كشور در سال 1389 نسبت به سال هاي گذشته چند برابر بوده است. در اين مورد محمد جمعه "پژوهش" از اعضای معارف ولسوالي لعل و سرجنگل، مي گويد:"سيلاب سال گذشته علاوه  بر خسارات  جاني و مالي آني ،  خسارت آتي نيز بر جا گذاشت: تخريب مزارع، جويها و نهرها بسيار وسيع بود و زمين هاي سيل زده - كه مرجع عايدات مردم اين ولسوالي محسوب مي گردند- به علت عدم باز سازي سيستم آبياري  ديگر  كشت نه می شوند و حاصلاتي نه دارند". وي افزود :"مالداري هم به دليل چراهاي بي رويه و خشكسالي هاي  پي در پي ، بسي دشوار شده است"!

البته دليل ديگر مهاجرت مردم ولسوالي لعل و سرجنگل به شهرهاي كلان ، از يك طرف ضعف معارف و سطح پايين كيفيت تعليمات در اين ولسوالي است  و از سوي دیگر علاقه مندي وافر مردم به تعليمات اطفال و نوجوانان، عامل و انگيزه ديگريست براي دسترسي به تعليم و تحصيل بهتر و مهاجرت و اقامت در مجاورت دانشگاهها و موسسات تحصيلات عالي. بنابر اين فاميل هایي كه توان اداره و زنده گی شهري را در خود می يابند براي ادامه تعليم و تحصيل بهتر فرزندانان شان ، راهي شهرهاي درجه اول كشورمي گردند. جمعه پژوهش در اين مورد نيز مي گويد:"اگر به علل و زمینه های این مهاجرت ها بنگریم ، دیده می شود که خانواده ها و مهاجران حق دارند؛ خواهان سهولت بيشتر گردند و در جستجوي انوع سهولت هاي مقدماتي زنده گی باشند. اين عدالت نيست كه شهروندان ديگر افغانستان از سهولت هاي  قرن 21 و به خصوص امكانات برتر تعليمي، تحصيلي و رفاهي برخودار باشند و مردم ولايات دوردست در قريه ها كشتگري و مالداري براي آنان كنند و درعين حال حق استفاده تكنولوژي روز را نه داشته باشند".

پيشنهاد و نتيجه:

آقای پژوهش به عنوان يك صاحب نظر پيشنهای نمود تا براي اين كه قريه ها بيشتر تخليه نه گردند باید:

1- "به وضعيت معارف اين ولسوالي توجه لازم صورت گيرد؛ با استخدام معلمين مسلكي و افزايش تشكيل اين مشكل قابل رفع است."

2-" در مجموع دولت به سيستم آبياري ، آب آشاميدني، بازار كار و حمايت از زراعت و مالداري اهتمام جدي نمايد."

3-"  دولت باید در مورد تمديد راههاي مواصلاتي بين اين ولسوالي و بازار عرضه محصولات اين ولسوالي، ولايت غور و ديگر ولايت توجه جدي نمايد."

پايان

27حمل 1390