نشر
: 03.04.2014
روند و نتیجه ی انتخابات باید پیروزی دیموکراسی و فردای بهتر باشد
کمپاین انتخاباتی و پایان آن
کمپاین انتخاباتی دو ماهه پایان یافت. نامزدان ریاست جمهوری طی این مدت کوشیدند تا پیام خود را به مردم برسانند و رای آنان را به نفع خود جلب کنند. باید گفت که نامزدان در مناظره های رویاروی تلویزیونی برخورد متمدن نسبت به همدیگر داشتند که شایسته ی تقدیر است.
نامزدان در مصاحبه ها و مناظره های انتخاباتی ادعای داشتن برنامه های مفصلی میکردند که گویا در چهارچوب مصاحبه و مناظره مجال ارایه اش را نه دارند. و اما آنان میتوانستند و باید اسناد برنامه یی خود را رسمن در اختیار رسانه ها ، کارشناسان ، نهادهای ذیعلاقه قرار میدادند تا مردم به آن ها دسترسی میداشتند. نه بود و یا هم عدم ارایه ی سند برنامه یی را میتوان کاستی عمده ی کمپاین انتخاباتی دانست. «برنامه ملی و چشم انداز دهه تحول» که ستاد انتخاباتی دکتور اشرف غنی ارایه کرده است نیز در واقع برنامه ی انتخاباتی نیست - اما به هر رو لااقل سندی است که از روی آن میتوان تا حدی ماهیت ، اهداف کلی و مسیر سیاست این تیم را شناخت . عدم حضور دو نامزد در مناظره ی پایانی تلویزیون طلوع تعجب برانگیز بود و نامزدان غایب توضیح قابل قبولی در این مورد به مردم ارایه نه کرند. جریمه شدن دو نامزد از سوی کمیسیون شکایات انتخاباتی- یکی به خاطر استفاده از امکانات دولتی و دومی به خاطر توهین به یک نامزد رقیب- و همچنان واکنش ها به برخورد نامناسب یکی از نامزدها با خبرنگاران ، نشانه های امید بخشی بودند که نشان میدهند ذهنیت عامه میتواند نقش مهمی در امر رعایت هنجارهای قانونی و جلوگیری از زیر پا کردن هنجار ای قانونی و اخلاقی از سوی بازیگران سیاسی و نهادهای مسوول ، ایفا کند.
مردم و انتخابات
گزارش ها همه نشان میدهند که مردم نه تنها منحیث اصول از انتخابات پشتیبانی میکنند ، بل درصد بزرگی از رای دهنده گان از این حق خود عملن هم استفاده خواهند کرد. نتایج نظرسنجی فیفا حاکی از آن است که ۹۲ درصد مردم از انتخابات پشتیبانی میکنند و ۷۵ درصد آنان تصمیم دارند تا عملن در رایدهی اشتراک کنند. اگر با این دلیل که نظر سنجی در افغانستان هنوز از معیارهای دقیقی که در غرب رایج است ، فاصله دارد به نتایج این نظرسنجی به نظر شک هم بنگریم و تصور کنیم به جای اشتباه یکی دو درصد ، ممکن است این اشتباه تا ده درصد هم باشد، باز هم این ارقام سطح بلند پشتیبانی و مشارکت را نشان میدهند . برگزاری همایش های بزرگ انتخاباتی هم میتواند نشانه ی دیگری از این پشتیبانی و آماده گی عملی مشارکت وسیع باشد . این سطح مشارکت آن هم در حالی که تروریستان با حمله بر چند «هدف نرم» تلاش ورزیدند تا فضای ترس و وحشت را ایجاد کرد و مانع اشتراک مردم در انتخابات شوند ، اهمیت بیشتر کسب میکند.
حضور و مشارکت هر چی وسیعتر مردم در روز انتخابات ، مشروعیت نظام سیاسی موجود و اراده ی ملی برای فردای بهتر را اثبات خواهد کرد و تحکیم خواهد بخشید و جواب قاطع رد به آنانی خواهد بود که میخواهند با ترور و تهدید ، افغانستان را به گذشته های تاریک برگردانند .
مشارکت فعال و وسیع مردم در انتخابات ، در عین زمان نشانه ی روشن این است که اعضای جامعه بر نقش خود به حیث فاعلان سیاست و آن هم سیاست متکی بر قواعد دیموکراسی آگاهی یافته و باور دارند که خود شان تعین کننده سرنوشت جامعه و کشور خود اند.
توانایی قوای امنیتی و ناکامی تروریستان
تامین امنیت سفرها و همایش های انتخاباتی نامزدان در کابل ، ولایات و ولسوالی ها یک پیروزی برای مسوولان و نیروهای امنیتی بود. واقعیت این است که تروریستان نه توانستند مانع اشتراک مردم در این همایش ها گردند و یا هم در این همایش ها حادثه آفرینی کنند. برخلاف تروریستان با چند حمله بر «اهداف نرم» ، کوشیدند تا فضای ترس وحشت ایجاد کرده و روند انتخابات را برهم بزنند. و اما این حملات به جای ترس و وحشت میان مردم ، اراده ی آنان را برای اشتراک در انتخابات و رد ترور و تروریستان مستحکم تر ساخت.
به رغم همه ی آماده گی ها و تدابیر قوای امنیتی ، ممکن است تا تروریستان و حامیان شان حد اکثر کوشش را بکنند تا در روز انتخابات هم با حادثه آفرینی ها ابراز وجود کنند، و اما این روشن است که ولو تروریستان بتوانند در چند جا چند حادثه ایجاد کنند، باز هم نه خواهند توانست مانع برگزاری انتخابات شوند. البته این بسیار مهم است تا در صورت بروز چنین حوادثی ، رسانه ها مسوولانه رفتار نموده و اجازه نه دهند تا تروریست ها به هدف خود که همانا ایجاد فضای ترس و وحشت است دست یابند. واکنش ژورنالیستان پس از حوادث اخیر تروریستی نشان دهنده ی آگاهی و احساس مسوولیت شان در این زمینه بود. طبعن این یک انتظار برحق است تا صاحبان و مسوولان رسانه ها نیز در زمینه با رعایت منافع و مصالح همه گانی عمل کنند .
انتخابات و شبکه های اجتماعی
با توجه به این که تنها صفحات نامزدان پیشتاز و ستادهای انتخاباتی آنان در فیسبوک حدود یک میلیون لایک دارند و همه روز از این طریق تازه ترین اطلاعات به ارتباط کمپاین انتخاباتی شان برای اهالی فیسبوک قابل دسترس میشوند و نیز انتخابات موضوع اصلی پست های کاربران افغان فیسبوک بوده است، میتوان گفت که ، اینبار شبکه های اجتماعی بیش از گذشته در روند انتخابات اثرگذار خواهند بود.
باید گفت که شماری از کاربران در شبکه های اجتماعی به بحث های بسیار سودمند در ارتباط انتخابات پرداخته اند.
روشن است که آزادی و دیموکراسی بدون تنوع اندیشه یی و سیاسی نمیتواند وجود داشته باشد و بدون احترام به نظر مخالف و بردباری در برابر مخالفان اندیشه یی و سیاسی و احترام به حق انتخاب یکدیگر دیموکراسی با مخاطره مواجه میشود. احترام به معنای انصراف از حق «نقد» نیست و کوبیدن مخالف و نظر مخالف با بیان زشت با نقد هیچ وجه مشترک نه دارد. اگر چنین فرهنگی در شبکه های اجتماعی میان کاربران عمومیت یابد، طبعن به تقویت روند دیموکراسی در افغانستان کومک خواهد کرد.
بگذار بهترین سناریو تحقق یابد
دو روز بعد رای مردم ، برنده (برنده گان) و بازنده گان را تعین خواهد کرد واین رای مردم باید مورد احترام قرار بگیرد.
اشتراک وسیع فعال و آگاهانه ی مردم در انتخابات هم به حیث رای دهنده و هم به حیث ناظر میتواند تا حد زیادی از تقلب جلوگیری کند. و اما نقش و مسوولیت اصلی را در جلوگیری از تقلب نهادهای مسوول برگزاری انتخابات ، ناظران انتخاباتی، نهادهای حفظ و حراست قانون ، رسانه ها و نهادهای جامعه ی مدنی بر عهده دارند. در عین زمان اگر نامزدها به همکاران و هواداران فعال شان در مورد امتناع از تقلب و جلوگیری از تقلب رهنمود جدی داده باشند و این رهنمود عملی شود ، محرک عمده ی خطر تقلب مرفوع خواهد شد.
گرچی ناممکن نیست و اما غیر محتمل است تا دور اول بتواند رییس جمهور آینده را مشخص بسازد. و اما این مشخص خواهد شد که چی کسانی باید به دور دوم بروند. و شکی نیست که وقتی انتخابات به دور دوم برود ایتلاف های نو به دور دو نامزد و دو تیمی که به دور دوم میروند شکل خواهند کرفت .
انتخابات خواهی نخواهی نامزد و تیم برنده و نامزدان و تیم های بازنده خواهد داشت. این را باید نامزدان و تیم ها ، همکاران ، هواداران و رایدهنده گان شان بدانند و اگر هم به اصطلاح از نامزدان پیشتاز نیز بوده باشند، از نظر روانی برای پذیرش شکست آماده گی داشته باشند. این خرد سیاسی ، شهامت اخلاقی و احساس مسوولیت میخواهد که تبارز آن از محبوبیت بازنده در ذهنیت عامه نخواهد کاست ، بل بر آن خواهد افزود. بازنده گان انتخابات میتوانند با تشکیل اپوزسیون سیاسی در زنده گی سیاسی نقش شان را ایفا کنند. طبعن اپوزسیون سیاسی نیز در دیموکراسی نقش مهمی بر عهده دارد و با ایفای موثر این نقش در تامین فردای بهتر میتواند سهم خودش را ایفا کند. به همین سان باید نامزد برنده این توانایی را بیابد تا مسوولیت بزرگی را که برعهده اش قرار میگیرد به حیث رییس جمهور تمام افغان ها به صورت شایسته ادا کند . برنده ی اصلی در این انتخابات باید دیموکراسی باشد و چنین خواهد شد اگر در این زمینه هم برنده ، هم بازنده ، هم حکومت و هم رسانه ها و هم ذهنیت عامه نقش سازنده یی را که از آنان انتظار برده میشود، ایفا کنند.
در نتیجه ی انتخابات، افغانستان باید به سوی بهروزی برود و نه به سوی برگشت به گذشته های فاجعه آور و یا شکل دیگری از بدروزی . مهم این است که در این روند هنجارهای قانونی و اصول و موازین شناخته شده ی دیموکراسی و انتخابات از سوی همه بازیگران رعایت شوند.
برای رییس جمهور کرزی این یک نیکنامی بزرگ خواهد بود اگر انتخابات به صورت شفاف و مطابق به هنجارهای قانونی برگزار شود و روند انتقال قدرت به بهترین وجه انجام یابد؛ این موفقیت نظام سیاسیی را تثبیت خواهد کرد که تحت ریاست وی ایجاد شده است. این اولین بار در تاریخ افغانستان خواهد بود که قدرت از رییس جمهور منتخبی که دوره ی کارش به پایان رسیده به رییس جمهور منتخبی که دوره ی کارش آغاز مییابد ، انتقال خواهد یافت.
خوبست تا با هم و از همین اکنون ابراز امیدواری بنماییم و تا جایی که در توانای هریک ما است بکوشیم تا همه سناریوهای بد منتفی گردند و بهترین سناریوی ممکن به واقعیت مبدل شود.
بیایید برای برنده ی انتخابات- رییس جمهور آینده و حکومتش - از همین اکنون در ایفای وظایف سنگینی که برعهده اش قرار خواهد گرفت آرزوی پیروزی بنماییم ، تا آرزومندی نیک و برحق مردم افغانستان را برای فردای بهتر تحقق بخشیده بتواند .
انتخابات
2014-
صفحه ی ویژه