رسیدن به آسمایی: 16.12.2009 ؛ نشر در آسمایی: 18.12.2009

اسماعیل فروغی
 

مقصر کیست - حکومت و یا «جامعه جهانی» ؟


اخیرا حامد کرزی رییس جمهور افغانستان ، در حالی که به حقیقت موجودیت فساد گسترده در دولت اعتراف نمودند ، بازهم خارجیان را عامل عمده ی گسترش فساد در افغانستان دانستند . ایشان جامعه ی جهانی را به این متهم کردند که ، کمکها و قراردادهای خود سرانه ی انان ، سبب افزایش و گشترش فساد در دستگاه دولت شده و اینکار آنان دولتی را در کنار دولت افغانستان به وجود آورده است .
حامد کرزی طی کنفرانسی که به منظور مبارزه با فساد در کابل دایر شده بود ، به صراحت اعلام داشت که : خارجی ها " حکومت موازی " با حکومت افغانستان را به وجود آورده اند. و درست همین " حکومت موازی " حکومت افغانستان را ضعیف و بیچاره نموده ، فساد و بی سامانی را در سراسر کشور وسعت داده است . و تا زمانی که این " حکومت موازی " از بین نرود ، فساد و نا بسامانی هم از بین نخواهد رفت . او وا ضحا گفت که : " زمانیکه حکومت ضعیف شد ، مامور از رییس جمهور نترسید ، از رییس شورا و سنای خود نترسید ، از معاونین خود نترسید ، از وزیران خود نترسید ، معاشش را خارجی برایش داد ، موتر ضد گلوله اش را هم خارجی برایش داد ؛ او سر ما رای نمیزند ، او مرتکب فساد هم میشود و فکر میکند که من پشتیبان دارم ، کسی چیزی به من گفته نمیتواند . "
هرچند رییس جمهور کرزی در گذشته نیز کشور های خارجی را انتقاد نموده و پای آنان را در فساد دخیل دانسته بود ؛ اما این اولین بار است که با صراحت از " حکومت موازی " با حکومت افغانستان سخن گفته ، آنرا عامل عمده ی گسترش دامنه ی فساد در دستگاه دولت قلمداد مینماید .
این سخنان رییس جمهور در حالی مطرح میگردد که ، ایشان از چند ماه به این سو در رابطه به گسترش افسار گسیخته ی فساد در دولت ، زیر فشار شدید جامعه جهانی قرار داشته و به ایشان هشدار داده شده است تا حتما علیه فساد مبارزه نمایند ؛ در غیر آن مورد حمایت قرار نخواهند گرفت .
جامعه ی جهانی ، بی کفایتی و ناکارآمدی حکومت افغانستان را تنها عامل فساد و ناکامیهای هشت ساله میدانند .
این اتهام بندیها و مقصر شمردن ها که بدون شک بازهم خیمه شب بازیی بیش نخواهد بود ، در حالی صورت میگیرد که جنگ و خشونت در کشور شدت بیشتر کسب نموده ، هر روز تعداد بیشتری از هموطنان بیگناه ما ، به اشکال گوناگون قربانی اشتباهات و خطا های دولت ناکار آمد افغانستان و " حکومت موازی " آن میگردند .
اظهارات اخیر مقامات سیاسی و نظامی امریکایی و انگلیسی مبنی بر شدت گرفتن جنگ و گسترش دامنه ی فساد در افغانستان و اعترافات اخیر رییس جمهور کرزی مبنی بر فساد افسار گسیخته در دستگاه دولت ، گواه این حقیقت است که ، هشت سال گذشته ، هشت سال مملو از ناکامیها در عرصه ی جنگ با تروریزم و هشت سال پر از اشتباهات و خطاها در عرصه ی دولتسازی و مبارزه با فساد بوده است .
طی هشت سالی که گذشت ، هزاران افغان بیگناه به اشکال گونه گون به قتل رسیدند و خانه های فراوانی به ویرانه مبدل شد که تا هنوزهم دورنمایی برای پایان کشتار و ویرانی در افغانستان به چشم نمیخورد . طی هشت سالی که گذشت ، دهها اداره ی فاسد و نابکار ( زیر نامهای قشنگ و فریبنده ) به اداره های فاسد قبلی افزوده شد و کوچکترین گام مؤثر در راه دولتسازی برداشته نشد . اکنون پس از هشت سال دولتداری ، هم رییس جمهور کرزی و هم حامیان بین المللی شان ، از سرخورده گی و ناکامیهایشان در مهار کردن جنگ میگویند و از ناتوانیها و ناکامیهایشان در مبارزه علیه فساد افسار گسیخته در دستگاه دولت . و شرم آورتر از همه این که ، هریک ، دیگری را مقصر دانسته ، هیچکدام صادقانه در راه ختم جنگ و ریشه کن کردن فساد نمیرزمند .
اگر رییس جمهو کرزی و حامیان بین المللی شان واقعا علیه فساد و مفسدین میرزمند ، اولتر از همه باید عاملان اصلی ناکامیهای هشت ساله را به میز محاکمه بکشانند ــ آنانی را که با ایجاد ایتلاف مخوف اقتصادی میان جنگسالاران قطاع الطریق و تکنوکراتان سودجو ؛ تهداب اصلی فساد های گسترده و کلان را گذاشته ، هنوز هم دارایی های عامه را به اشکال گوناگون به یغما میبرند . اگر امریکاییان و رییس جمهور کرزی به راستی به دنبال مفسد ین هستند ، خوب است به جای اتهام بندی های نمایشی ، به ماحول خویش نظر انداخته ، از خویشاوندان ، دستیاران و تعداد زیادی از وزرای کابینه ی جدید و کابینه ی قبلی رییس جمهور بپرسند که چه گونه توانستند و با کدام معاش قادر شدند به میلیونها دالر و به این مال و مکنت بسیار دست بیابند ؟ هرگاه رییس جمهور توانستند در اول از خویشاوندان ، دستیاران و وزرای خویش ، حساب بگیرند ، بدون شک قادر خواهند شد تا از دیگران نیز حساب گرفته ، در مبارزه علیه فساد به موفقیت نایل آیند .
هرگاه رییس جمهور در عوامل فساد را مورد حمایت قرار دهند و یا هم  مقامات عالی حکومتی و اقارب شان همچنان از بازخواست قانونی مصوون بمانند ؛ از گسترده گی فساد هرگز کاسته نشده ، و مردم هیچگاهی به سخنان ایشان باور نخواهد نمود .
مردم میخواهند تا رییس جمهور کرزی اینبار با قاطعیت و با شهامت در برابر دزدان کلان داراییهای عامه بایستند و از کلانترینها فی المجلس نام برده ، از آنان بخواهند تا در برابر قانون ، از ثروتهای میلیونی شان پاسخ بگویند .
مردم از سخنرانیهای بسیار و درامه سازیهای تکراری ، خسته و دلزده شده اند . مردم در انتظار عمل و در انتظار اصلاح از خود هستند .
مردم از رییس جمهورکرزی و  جامعه جهانی میخواهند تا به ادامه ی ستراتژی ناکام دولتسازی شان ، بیش ازین اداره ، ریاست و وزارت فرمایشی و مصلحتی ایجاد ننموده ، پول ملت را بیجا هدر ندهند .
مردم به این باوراند که هم جامعه ی جهانی و هم دولت افغانستان، در توسعه و گسترش دامنه ی فساد دست داشته و تا هنوز نیز گناه این مصیبت بزرگ را یکجا باهم بردوش میکشند .
مردم از هر دو جانب صداقت میخواهند ــ صداقت در عملکرد هایشان علیه فساد ، ختم جنگ و تأمین رفاه و آسایش برای مردم .
پایان